Żywa lekcja historii w gimnazjum nr 1 [zdjęcia]

– Widzę tu nastolatków. Wszyscy jesteśmy nastolatkami, tak jak wtedy. Tylko teraz my mamy jakieś siedemdziesiąt lat więcej – zwrócił się do młodzieży Stanisław Matusiak. – Kiedy niemieckie wojska wchodziły do miasta ludzie z centrum uciekali na przedmieścia, na Pastwiska, Osmolin. Także ja i moja rodzina. Spaliśmy na jakiejś słomie. Jedzenie było na kartki, ale i tak go brakowało. W pobliżu dzisiejszego szpitala była fabryka marmolady z buraków. Myśmy tam chodzili po tę marmoladę.
Niezatartym wspomnieniem pana Józefa pozostaje widok martwego żołnierza, którego zobaczył w okolicach dzisiejszego ronda Polskiej Macierzy Szkolnej.
– Stał schylony do przodu. Do końca życia tego nie zapomnę.
O dniach poprzedzających wyzwolenie opowiadał także Antoni Kazimierski. Mówił m.in. o poszukiwaniu broni zostawionej przez hitlerowskie wojska.
– Z kolegami poszliśmy na Góry Czechowskie. Tam nagle z lasu wyskoczyli Niemcy. Jeden z naszych powiedział im po niemiecku, żeby uciekali, bo ich rozstrzelamy, a sami prawie wcale broni nie mieliśmy. Baliśmy się tak samo jak oni.
Stanisław Matusiak poinformował uczniów, że okupacja Zduńskiej Woli trwała 1.962 dni i 2 godziny. Przypomniał, iż w 1939 roku miasto liczyło około 30 tys. mieszkańców. Po wojnie było ich niespełna 12 tys. To efekt nazistowskich działań.