Smog już nie taki straszny? Zduńska Wola wypadła z feralnej pięćdziesiątki

Zduńska Wola, która jeszcze w 2016 oraz 2018 roku była na liście pięćdziesięciu najbardziej zanieczyszczonych miast Unii Europejskiej, wreszcie zniknęła ze statystyk. Miasto przestało figurować w niechlubnym rankingu. Ale nadal jest tam kilka miejscowości z województwa łódzkiego.

Zduńska Wola poprawiła jakość powietrza na tyle, że w raporcie za rok 2020 nie ma jej już wśród najbardziej zanieczyszczonych miast. Wyeliminowanie smogu stało się głównym zadaniem władz samorządowych. W mieście od czasu opublikowania raportu podjęto kilka inicjatyw, które miały ograniczyć tzw. niską emisję. Najwyraźniej się udało.

– Widzimy pierwsze efekty programu Stop Smog, który realizuję z pełną konsekwencją od początku swojej kadencji. Choć oddychamy coraz czystszym powietrzem, przed nami jeszcze wiele do zrobienia – mówi Konrad Pokora.

Od 2019 roku w Zduńskiej Woli prowadzony jest program Stop Smog. Chodzi w nim o to, by wyeliminować z miasta piece węglowe. Mieszkańcy mogą otrzymać do 5 tys. zł dotacji na nowe źródło ciepła, jeśli pozbędą się tzw. kopciucha. W ciągu dwóch lat trwania programu w Zduńskiej Woli wymieniono 250 pieców. Samorząd wydał na dotacje 1,5 mln zł. W tym roku kolejny milion złotych ma wystarczyć na pomoc dla 200 mieszkańców miasta, którzy wymienią piece.

W budżecie miasta od 2020 r. co roku na dopłaty zarezerwowany jest aż 1 mln zł. W tym roku może być to nawet wyższa kwota.

– Na liście rezerwowej w tegorocznym naborze znalazło się 30 osób. Poprosimy Radę Miasta o zwiększenie budżetu programu, by przyznać im dotację – zapowiada Konrad Pokora.

Miasto wymyśliło też pierwszą w Polsce aplikację do szacowania kosztów zakupu kotła na gaz czy biomasę, budowy przyłącza do gazo- lub ciepłociągu oraz wymiany grzejników i związanej z tym robocizny. Aplikacja jest dostępna na stronie http://stopsmog.zdunskawola.pl.

Oprócz tego samorząd sam zainwestował w ograniczenie emisji. W dwóch kamienicach w centrum miasta podłączono miejskie ciepło systemowe. Zniknęło 50 pieców węglowych. Pomogła pożyczka i dotacja z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi.

Inwestycje prowadzą też Miejskie Sieci Cieplne. Kluczowy projekt na ten rok to budowa ciepłociągu w Karsznicach. – Wielu nie wierzyło, że to się kiedykolwiek zdarzy. A jednak! Potrzebny był dobry pomysł i determinacja w działaniu – przyznaje prezydent Pokora. Ciepło systemowe do karsznickich wspólnot popłynie z przebudowanej ciepłowni przy Szkole Podstawowej nr 13.

Na podstawie raportu WHO w 2018 roku Greenpeace przygotował zestawienie 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej. W nim Zduńska Wola zajęła 34 miejsce. Wśród miast polskich ma na tej liście miała pozycję 27, a województwie łódzkim 6. Oprócz Zduńskiej Woli w zestawieniu na rok 2018 znalazły się jeszcze inne miasta z województwa łódzkiego: Brzeziny, Opoczno, Rawa Mazowiecka i Tomaszów Mazowiecki, Radomsko oraz Piotrków Trybunalski.

W zestawieniu za rok 2020 przygotowanym przez szwajcarską firmę IQAir, już Zduńskiej Woli na liście nie ma. Ale nadal są tam miasta z województwa łódzkiego. To kolejno Ksawerów, Zgierz, Pabianice, Radomsko, Piotrków Trybunalski, Łódź oraz Kutno. Najbardziej zanieczyszczone miasto w Europie to Orzesze w województwie śląskim. Ksawerów jest na miejscu 23, a Zgierz na 40 miejscu.

Według raportu Europejskiej Agencji Środowiska o jakości powietrza w Europie, jedną z przyczyn poprawy jakości powietrza w całej Europie jest epidemia covid - 19 i związane z tym emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu drogowego, lotnictwa i żeglugi międzynarodowej.

Roczna ocena jakości powietrza w województwie łódzkim za 2020 rok przygotowana przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska podaje, że głównym lokalnym źródłem zanieczyszczeń jest emisja z domów ogrzewanych indywidualnie oraz, na obszarach bezpośrednio sąsiadujących z drogami o znacznym natężeniu ruchu, emisja komunikacyjna. Przemysł zlokalizowany na obszarze województwa łódzkiego (głównie energetyka zawodowa) ze względu na dużą wysokość emitorów, w znacznym stopniu
eksportuje zanieczyszczenia poza granice województwa.

W aglomeracji łódzkiej oraz dużych miastach, znaczący udział ma emisja związana z ruchem pojazdów. Zanieczyszczenia komunikacyjne w postaci pyłów powstają głównie w wyniku ścierania się opon pojazdów, hamulców, nawierzchni jezdni oraz unoszenia zanieczyszczeń z powierzchni dróg. Tlenki azotu są natomiast emitowane w wyniku
spalania paliwa.

Według raportu Europejskiej Agencji Środowiska o jakości powietrza w Europie obostrzenia wprowadzone wiosną 2020 celem ograniczenia transmisji COVID-19, doprowadziły w Europie do znacznego zmniejszenia emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu. W kwietniu bieżącego roku we wszystkich europejskich krajach stężenia dwutlenku azotu uległy znacznemu zmniejszeniu. Największe redukcje odnotowano w miejscach, gdzie wprowadzono najbardziej rygorystyczne środki ograniczające transmisję wirusa. Zmniejszeniu uległy stężenia pyłu zawieszonego PM10. W niektórych krajach redukcja sięgała 30 proc.

Według przedstawionych w raporcie szacunków obliczanych dla 41 krajów europejskich, długotrwała ekspozycja na pył o średnicy ziaren równej 2,5 µg lub mniejszej w 2018 roku przyczyniła się do około 417 tys. przedwczesnych zgonów. Alarmujący jest wzrost o 20 proc. szacunkowej liczby przedwczesnych zgonów powiązanych z ekspozycją na ozon występujący w dolnej warstwie atmosfery, szczególnie zauważalny w okresie utrzymywania się wysokich temperatur w 2018 roku.

W Polsce smog bierze się przede wszystkim z tzw. niskiej emisji. Są to zanieczyszczenia generowane przez przestarzałe piece i kotły.

W rankingach zanieczyszczenia bierze się pod uwagę stężenie tzw. pyłu zawieszonego w powietrzu - cząstek stałych PM10 i PM2.5. Cząstki stałe PM10 i PM2.5 zawierają takie zanieczyszczenia jak siarczany, azotany i sadze. Powstają między innymi podczas procesu spalania. Skąd się biorą? Głównie z kominów oraz rur wydechowych samochodów.

Normy WHO dla pyłów PM 2,5 to 20 μg/m3 (mikrogramów na metr sześć. Dla pyłu PM 10 to 40 μg/m3. W Polsce poziom dopuszczalny pyłu PM10 to 50 µg/m3.

Szkodliwe dla zdrowia są szczególnie wysokie wartości PM 2.5 - pyłu zawieszonego w powietrzu - cząstek stałych, przenikających z wdychanym powietrzem do krwioobiegu.

W Zduńskiej Woli oficjalne wyniki dotyczące jakości powietrza zbierane są w stacji pomiarowej należącej dla Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska. Mieści się przy ul. Królewskiej. Link do pomiarów WIOS

Urząd Miasta Zduńska Wola, samorząd przystąpił do programu PolAir 2.0. Siedem czujników jakości powietrza zostało umiejscowionych w Zduńskiej Woli. Odczyty w formie tabeli można znaleźć pod adresem https://www.airqlab.pl/polair_ZW.php

• Czujnik 1 – Budynek Publicznego Przedszkola nr 6 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Żytnia 19/23;
• Czujnik 2 – Budynek Wspólnoty Lokalnej Osiedla Nowe Miasto, ul. Świerkowa 65;
• Czujnik 3 – Budynek Szkoły Podstawowej nr 13 im. Kolejarzy Polskich, ul. 1 Maja 27;
• Czujnik 4 – Budynek Szkoły Podstawowej nr 6 im. Mikołaja Kopernika, ul. Złota 67;
• Czujnik 5 – Budynek Zespołu Szkól im. Kazimierza Kałużewskiego i Juliusza Sylli, ul. Okrzei 11;
• Czujnik 6 – Dach Miejskiego Domu Kultury, Zduńskowolskie Centrum Integracji Ratusz (parametry meteorologiczne), pl. Wolności 26;
• Czujnik 7 – Budynek Szkoły Podstawowej nr 7 im. Władysława Broniewskiego, ul. Wodna 32.

Urządzenia podają uśredniony pomiar na daną godzinę, a mierzą następujące parametry:

• Temperatura [oC] – temperatura powietrza
• Wilgotność [%] - wilgotność powietrza
• PM10 [ug/m3] - pył PM10
• PM2,5 [ug/m3] - pył PM2,5
• PM1 [ug/m3]
  - pył PM1,0
• Prędkość średnia [m/s] - średnia prędkość wiatru
• Kierunek wiatru [o] – wartość w stopniach, kierunek skąd wieje wiatr. 0 = północ, 90 - wschód, 180 - południe, 270 - zachód.
• Typ opadu w formie symbolu liczbowego - 1 - ciekły, 2 - śnieg, 3 - mieszany.
• Maks. intensywność [mm] - maksymalna, chwilowa intensywność opadu w [mm/h]
• Suma opadu – uśredniony pomiar na daną godzinę

Jakość powietrza można na bieżąco sprawdzać na stronie http://map.airly.eu/pl/

Czujnik podający informacje o jakości powietrza jest także na budynku szkoły przy ul. Spacerowej ZOBACZ POMIARY SP2