O niezwykłych i tragicznych losach opowiadano w muzeum i na cmentarzu żydowskim [zdjęcia]

23. sierpnia przypada Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu. Tego dnia uczczona została także 73. rocznica likwidacji zduńskowolskiego getta - tragedia 1/3 zduńskowolan, jaka rozegrała się między 22 a 24 sierpnia na cmentarzu przy ul. Kaczej. O tym, co wówczas się wydarzyło przybliżyła sporej grupie, która pojawiła się na kircholu dr Kamila Klauzińska. Jak relacjonowała, ludzie, którzy od początku okupacji żyli w strasznych warunkach zostali bocznymi drogami zagonieni na cmentarz. Tu przez 3 dni w upale ponad 11 tys. osób tłoczyło się na niewielkim obszarze, bez wody i wiedzy, co się z nimi stanie. 10 tys. osób wysłano do Chełmna nad Nerem, gdzie zamordowano ich w ciężarówkach zmienionych w komory gazowe. Ok, 1,2 tys. trafiła do łódzkiego getta.

Podczas spaceru op cmentarzu żydowskim można było poznać też dzieje Żydów, którzy tworzyli społeczność Zduńskiej Woli od początków XIX wieku. Dr Klauzińska opowiadała m.in. o wyborach rabinów, szkołach, stowarzyszeniach, życiu codziennym. Wyjaśniała też znaczenie symboli na macewach.

Wcześniej w Muzeum Historii Miasta otwarta została wystawa poświęcona rabinowi Izaakowi Neumanowi. Niezwykłe losy ocalałego z Holocaustu zduńskowolanina, który przez całe życie walczył z rasizmem i totalitaryzmem przybliżał dyrektor muzeum Tomasz Polkowski. Z najciekawszych wymieniał choćby fakt, że urodzony w 1922 r. w Zduńskiej Woli Neuman był nauczycielem Boba Dylana i wspólnie z dr Martinem Lutherem Kingiem uczestniczył w historycznym marszu pokoju w 1965 roku. Co jeszcze? Każdy, kto chciałby się dowiedzieć, może jeszcze do końca września odwiedzać wystawę zduńskowolskie muzeum.

Na wystawę i cmentarz przyjechała specjalnie z Nowego Yorku Daria Fane z synami. Dla niej przyjazd do Zduńskiej Woli okazał się pełen emocji i wzruszeń. Na cmentarzu przy ul. Kaczej odnalazła bowiem grób swojej prababci. Dla muzeum przywiozła prezent autorstwa męża: symboliczny obraz.